» Ευρώ ή δραχμή; «

Από: Παπαγιαννίδης Αντώνης Δ.

Μια διοργάνωση δημόσιας συζήτησης με τίτλο «Ευρώ ή Δραχμή;», και μάλιστα όταν συγκεντρώνει γύρω από ένα τραπέζι Γιώργο Σταθάκη, Αλέκο Αλαβάνο και Νίκο Χριστοδουλάκη, υπόσχεται/απειλεί ασφαλώς κάτι το αρκετά δυναμικό ως αντιπαράθεση. Η συζήτηση (χθες, στον ΙΑΝΟ) στην οποία κάλεσε μ’ αυτό το θέμα η Επιθεώρηση «Διεθνής και Ευρωπαϊκή Πολιτική» των Εκδόσεων Παπαζήση, όμως, έφερε κάτι πολύ περισσότερο: έφερε τοποθετήσεις με ουσιαστικό περιεχόμενο, τοποθετήσεις που «φέρουν» μέλλον.

Ήδη, η εισήγηση Σταθάκη, έτσι όπως στάθηκε στο ότι η κρίση του ευρώ (όπως την ζήσαμε) ήταν «κρίση πολιτικής και όχι νομίσματος», αλλά ταυτόχρονα και «κρίση θεσμών της Ευρώπης», έδειξε ότι η προσέγγισή του στο ερώτημα της διοργάνωσης θα επιχειρούσε να δώσει απάντηση μέσα από μια ουσιαστική ανάλυση και όχι συνθηματολογικά. Αυτό και έκανε: συνέδεσε την Ευρωπαϊκή απάντηση στην κρίση – τελείως αντίθετη μ’ εκείνες των άλλων μεγάλων νομισματικών ζωνών, αλλά και με σχετική περιφρόνηση έναντι των διδαγμάτων της Μεγάλης Ύφεσης του Μεσοπολέμου – με τις θεσμικές αδυναμίες της Ευρώπης. Η οποία, όμως, τον οδήγησε στο να περιγράψει μεν την Ευρωζώνη ως «περίπου φυλακή», από την οποία όμως μια έξοδος θα είχε τεράστιες αρνητικές συνέπειες (ακόμη και αν γινόταν συντεταγμένα). Συνέπειες που θα διαρκούσαν τουλάχιστον 2-3 χρόνια, και τούτο μετά από «μεγάλο αρχικό σοκ».

Η προσέγγιση Χριστοδουλάκη, πάλι, περιέγραψε το ενδεχόμενο αποχώρησης από ένα νόμισμα (που λειτούργησε και λειτουργεί ως εργαλείο ένταξης σ’ ένα ευρύτερο/ουσιαστικότερο σύνολο , την ΕΕ) είτε ως συνειδητή επιλογή συνολικής αποχώρησης – που θα ήταν μεν ειλικρινής, αλλά που από κανένα όμως δεν τίθεται – είτε ως σπασμωδικό αποτέλεσμα της μη-αντοχής πιέσεων. Οι οποίες πιέσεις είτε θα ανάγονται σε πρόβλημα πρόσβασης σε διεθνή κεφάλαια (που γνώρισε άλλοτε η Ελλάδα, όμως τώρα δεν ισχύει), είτε σε απώλεια ανταγωνιστικότητας (αυτή πήγε να αντιμετωπισθεί, με την πρακτική της εσωτερικής υποτίμησης, η οποία απέτυχε όπως μεθοδεύθηκε). Για τον Χριστοδουλάκη «θα ήταν αδιανόητη μια κατάργηση σταθερού/αξιόπιστου νομίσματος» μέσα από μιαν έξοδο από το ευρώ, όπως λάθος είναι και η ταύτιση του «Μνημονίου με την παραμονή ή μη στην Ευρωζώνη». Γι αυτόν, μια άλλη διαπραγμάτευση είναι το επιβεβλημένο – όχι το λάθος του Grexit.

Για τον Αλέκο Αλαβάνο, τέλος, δεν είναι τυχαίο το ότι μολονότι αληθινή συζήτηση δεν υπήρξε ποτέ στην Ελλάδα για την ενδεχόμενη «επαναδραχμοποίηση», όμως στις καθημερινές συζητήσεις των ανθρώπων το ενδεχόμενο αυτό δεν παύει να επανέρχεται. Το «Σχέδιο Β» Αλαβάνου, καθώς και κάθε αντίστοιχη εναλλακτική πρόταση, «χρειάζεται επινοητικότητα» αν είναι να επιβιώσει. Έτσι όπως λειτούργησε το ευρώ – «Όμοιο με μπούρκα, ή πανοπλία» – δυσχεραίνει την προσαρμογή μιας χώρας που βρίσκεται σε ύφεση. Θεώρησε, δε, ο Αλ. Αλαβάνος αναγκαίο ένα κίνημα «πλανητικών διαστάσεων» προκειμένου να προσπεραστεί η κρίση.

Όπως (ελπίζουμε να) παρατηρεί ο αναγνώστης, καμιά από τις τοποθετήσεις δεν είναι «εύκολη». Καμιά δεν υπόσχεται απλές/μονόδρομες λύσεις. Φεύγει κανείς πως; Με μιαν αίσθηση αμηχανίας.

http://www.economia.gr/el/article/entry/1392